Chúc Tết – nét đẹp văn hóa Việt trường tồn theo năm tháng

“Xưa làm nay theo” và đó cũng là một trong những cách gìn giữ phong tục cổ truyền của dân tộc theo thời gian. Nhân dịp năm hết đến, trên dải đất hình chữ S này cũng có rất nhiều phong tục. Cùng DSAPUWA thử tìm hiểu về tục chúc Tết nhé!

Thuần phong mỹ tục

Từ xưa, tục chúc Tết vào ngày đầu năm mới đã trở thành một nét văn hóa đẹp trong tâm thức của người Việt. Đây là dịp con cháu thể hiện tình cảm sâu sắc, sự quan tâm; đồng thời biểu lộ lòng hiếu thảo, sự biết ơn với niềm hy vọng, mong ước được an vui, may mắn, hạnh phúc và thăng tiến vào một năm mới, một mùa Xuân vừa đến bên thềm. Điều này cho thấy lối sống tình nghĩa, sự tôn ti trật tự được ông bà truyền dạy và gìn giữ ở các thế hệ sau. Dân gian có câu “Mùng 1 Tết Cha, Mùng 2 Tết Mẹ, Mùng 3 Tết Thầy”. Điều này trở thành một tục lệ mà người dân Việt đến nay vẫn còn trao truyền và gìn giữ cho nhau.

Đối với ông bà cha mẹ hay các bậc cao niên thì con cháu “chúc thọ” như: “Phước như đông hải, thọ tỷ nam sơn”, sống lâu trăm tuổi cùng cháu con… Ngược lại, ông bà cha mẹ chúc Tết cho con cháu trong nhà và con cháu hàng xóm láng giềng, bạn bè thân thích với lời chúc cho việc học hành, thành công trong sự nghiệp, việc làm hanh thông. Thông thường, những lời chúc này rất hay, có vần có điệu hẳn hoi. Thường thì người ta rất tâm lý rằng đánh ngay vào mong mỏi của người được chúc, hay nói khác hơn là thích gì chúc đó trong ngày đầu năm mới để cả năm được trọn vẹn và như ý. Phổ biến nhất vẫn là chúc sức khỏe, sống lâu. Nhưng cùng với lời chúc đó, người ta cũng rất ý tứ trong lời chúc để tránh phạm tên húy, kỵ gia tiên, tránh nhắc tới những điều không vui, kém may mắn trong năm cũ mà chủ yếu hướng về sự tốt lành, vui vẻ… Và lời chúc thì được gọt giũa, tinh chọn những ngôn từ hoa mỹ, hay nhất để chuyển tải thông điệp mà thường ngày họ ít dùng đến.

Cùng với tục chúc Tết, tục lì xì ở khắp ba miền đều có. Tiền mừng tuổi nhận được trong ngày Tết gọi là “Tiền mở hàng”. Xưa kia ở Việt Nam còn có lệ lì xì phong bao với số tiền lẻ (chứ không phải là tiền chẵn), ngụ ý tiền này sẽ sinh sôi nảy nở thêm nhiều trong năm mới.

Thời đại mới, câu chúc mới

Ngày nay, tục chúc Tết này vẫn còn được gìn giữ và trân quý như những hạt ngọc, càng mài giũa càng sáng lấp lánh. Song, giữa một xã hội công nghiệp, một xã hội thông tin và nhìn ra năm châu thế giới nên tục chúc Tết cũng khác trước.

Sau một năm xuôi ngược làm ăn, mỗi người một việc nên ít ai có dịp gặp gỡ hay có điều kiện qua lại thăm hỏi nhau, do vậy, Tết đến Xuân về là lúc người ta nghỉ ngơi, quần tụ cùng nhau vui Xuân và gởi cho nhau những tình cảm, lời chúc ý nghĩa, thật đậm đà và thi vị. Thậm chí còn dâng cho nhau chén trà ngon, ly rượu nồng hoặc miếng trầu để bày tỏ sự tôn kính, ngưỡng vọng. Theo đó, những lời chúc cũng không quá dài dòng văn tự hay cầu kỳ mà cần đơn giản hơn, không quá câu nệ, công thức rườm rà; thậm chí lời chúc còn mang tính hài hước, dí dỏm vui tươi phản ánh lối sống đã hiện đại hóa, thiên về vật chất nhiều hơn.

Ví như: “Sang năm mới chúc mọi người có một bầu trời sức khỏe, một biển cả tình thương, một đại dương tình cảm, một điệp khúc tình yêu, một người yêu chung thủy, một tình bạn mênh mông, một gia đình thịnh vượng”. Hay “Chúc các bà, các ông, các cô, các chú, các chị, các anh sang năm mới vạn sự như ý, tỷ sự như mơ, làm việc như thơ, đời vui như nhạc, coi tiền như rác, coi bạc như rơm, chung thủy với cơm và sắc son với phở”… Thậm chí, những câu chúc mang tính “thực tế” như thế này được nhiều người ưa chuộng: “Tiền vô như nước Hồng Hà, Tiền ra nhỏ giọt như cà phê phin”.

Có lẽ, khi nhịp sống hiện đại đang dần ăn sâu vào mọi ngóc ngách tâm hồn mỗi người thì sự ngắn gọn, nhanh chóng và hài hước được chú trọng. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo sự trang trọng, vẫn bao hàm ý nghĩa câu chúc là đã ấm áp lắm rồi. Và với mong ước trong tâm thức của cư dân nông nghiệp của người Việt thì lời chúc không chỉ mong cho “chân cứng đá mềm” nữa mà mang màu sắc hiện đại như “Vui trong sức khỏe, trẻ trong tâm hồn, khôn trong lý tưởng, trưởng thành trong mọi lĩnh vực”.

Nguồn: doanhnghiepdoanhnhan.vn

Sưu tầm: Nam Mạnh - TT. QK7